قره‌قروت مانند ديگر لبنيات برای پيشگيری از پوکي استخوان مفيد است. قره‌قروت حاوی پروتئين، کربوهيدرات و چربی است.


قره‌قروت يا قره‌قروت يکي از فرآورده‌هاي فرعي شير است که به روش سنتي از کشک توليد مي‌شود.

هر 100 گرم قره‌قروت حاوي240 کيلوکالري انرژي است که مي‌تواند بخشي از انرژي مورد نياز روزانه را تأمين کند.

قره‌قروت حاوي پروتئين، کربوهيدرات و چربي است.

پروتئين موجود در اين فرآورده نقش ساختاري و استحکامي در بدن (به ويژه عضلات) دارد و به رشد و نمو کمک مي‌کند.


قند موجود در قره‌قروت از نوع لاکتوز است که از بهترين قندهاي طبيعي مي‌باشد و انرژي کمتري نسبت به قند معمولي دارد. لاکتوز در طي فرآيند توليد قره‌قروت شکسته شده و به قند ساده‌تر تبديل مي‌شود، بنابراين مصرف قره‌قروت براي افرادي که دچار عدم تحمل لاکتوز شير مي‌باشند، مشکلي ايجاد نمي‌کند.

از مهم‌ترين خواص قره‌قروت، درصد پايين چربي آن است که اين محصول را به يک محصول رژيمي براي افراد دچار اضافه وزن و چربي خون بالا تبديل کرده است.

قره‌قروت مانند ساير فرآورده‌هاي لبني، حاوي کلسيم است. کلسيم از نرمي استخوان در کودکان و پوکي استخوان در بزرگ‌سالان پيشگيري مي‌کند و باعث استحکام دندان‌ها و تنظيم رشد و تقسيم سلول‌هاي پوششي لوله گوارش مي‌شود.

قره قروت حاوي ويتامين D نيز مي‌باشد. اين ويتامين باعث افزايش جذب کلسيم در بدن مي‌شود، در نتيجه از عوارض کمبود کلسيم پيشگيري مي‌کند. همچنين از ابتلا به سرطان روده بزرگ نيز جلوگيري مي‌کند.

ساير املاح و مواد مغذي موجود در اين فرآورده نيز در فعال‌سازي آنزيم‌ها و ويتامين‌ها و مقاومت بدن در برابر بيماري‌هاي عفوني نقش موثري دارند.

از آنجايي که قره‌قروت حاوي اسيدهاي آلي مي‌باشد، ضدعفوني‌کننده لوله گوارش است، زيرا باعث جلوگيري از رشد باکتري‌هاي مضر در لوله گوارش مي‌شود.

اگر قره‌قروت کشک را نگيرند، ميزان اسيد لاکتيک و کلسيم کشک بيشتر و مزه آن ترش‌تر مي‌شود.

روش تهيه‎‌ ی قره قروت
براي تهيه قره قورت معمولاً آب ماست را (بخشي از ماست را که هنگام تغليظ از آن جدا مي‌شود) به وسيله ي حرارت تغليظ نموده و بسته بندي مي‌کنند. اين محصول بسيار ترش مزه بوده و به عنوان چاشني همراه غذاهاي مختلف مصرف مي‌شود.

روش خانگی
ابتدا دوغ را جوشانده تا آن قدر غليظ شود که به رنگ قهوه اي برسد. البته مي‌توان آب ماست را با حرارت ملايم جوشاند تا سياه شود و سپس آن را روي پلاستيک پهن کرد تا سفت شود.

روش تهيه قره قروت از دوغ
دوغ ترش شده را در مشک ميريزند تا تمام چربي آن که کره ميباشد جدا گردد. بعد باقيمانده دوغ را ميجوشانند تا غليظ شود، سپس آن را روي پارچه صاف ميکنند تا آب آن گرفته شود و باقيمانده را که روي پارچه مانده است، به صورت گلوله يا بيضي يا استوانه در آورده، ميگذارند تا خشک گردد و نام آن را کشک ميگذارند.

آب چکيده از پارچه را با کمي شير مخلوط کرده و بعد ميجوشانند تا جسمي سرخ رنگ و ترش مزه که قره‌قروت نام دارد به دست آيد. نام اين محصول قره‌قروت يا ترف سياه است.

توصيه ها :
1- از آنجايي که ممکن است به منظور ايجاد طعم و جلوگيري از رشد برخي ميکروب‌ها، به فرآورده‌هايي نظير کشک و قره‌قوروت، ميزان زيادي نمک اضافه شود، مصرف اين‌گونه محصولات به افراد دچار پرفشاري خون توصيه نمي‌شود.

2- در حال حاضر برخي از قره‌قوروت‌ها به صورت سنتي و در شرايط غيربهداشتي تهيه و بسته‌بندي مي‌شوند. مصرف فرآورده‌هاي غيرپاستوريزه منجر به بروز بيماري‌هاي گوارشي و مسموميت مي‌شود.   
3- هنگام خريد چنين محصولاتي حتماً به تاريخ انقضاي محصول توجه کنيد.

زياده روی نکنيد
اسيديته قره قروت از لواشک خيلي بيشتر است و مصرفش مي‌تواند موجب فرسايش ميناي دندان شود و آثار مخرب را روي دندان‌ها بگذارد. به همين دليل بهتر است که در مصرف آن تعادل را رعايت کرد.

افزودن نمک فراوان به قره قروت موجب بالا رفتن سديم خون مي‌شود و در نتيجه ابتلا به بيماري‌هايي مانند پُرفشاري خون يا افزايش دفع کليوي کلسيم شدت مي‌يابد.

در ضمن زياده‌روي در مصرف اين فرآورده، به دليل محتواي اسيد آن، منجر به ضعف عمومي بدن شده و توصيه نمي‌شود.

گوهر شیر ترکیبی است از آبی و پنیری و چربی .در شیر گاو چربی زیاد است .شیر شتر بسیار رقیق و چربی و پنیری اش از شیر گاو کمتر است .
شیر بسیار خوب آن است که رنگش بسیار سفید ، قوامش معتدل و قطره اش بر ناخن نلغزد و باقی بماند .
مزاج :مواد آبکی شیر کم و چربی آن معتدل است و کمی گرایش به گرمی دارد .شیر ترش (ماست )سرد و خشک است .
خاصیت :به سبب گوهر آبی که دارد لطافت بخش و شوینده است و گزندگی ندارد .
اندام های غذا :هر شیری و به ویژه شیر پستان زن تغذیه زیاد به مغز می دهد .
شیر زود هضم است و باید چنین باشد .
شیر وقتی غذایی شده است که سایر غذاهایی که هضم ها دیده و به بارها پالایش رسیده اند هم حال شده است .
کسی که شیر می نوشد باید بعداً آرام بگیرد که مبادا شیر تباه گردد و بترشد . اما نباید بعد از شیر نوشیدن فوراً خوابید و نباید غذای دیگری خورد .
شیر ناجوشیده بادزا است و چون بجوشد معتدل می شود . نوشیدن شیر برای زیبایی رنگ بسیار مفید است اما گاهی لکه های سفید در رخساره به وجود می آورد .شیر را با شکر بخورند رنگ را بسیار زیبا می کند و به ویژه زنان از آن بهره می برند .
شیر فربه کننده است و حتی آب پنیر هم فربهی می دهد چنان که اگر آنهایی که مزاج گرم و خشک دارند آب پنیر بنوشند و اسهال شوند دلیل چاق شدن
آنهاست .
آب پنیر را بر رخساره مالند لکه ها و اثرها را از بین می برد و اگر بخورند هم همین اثر را دارد .
ورم و جوش :اکثراً از اثر شیر نوشیدن دمل های بد و آماس های تباه و بادکردگی و سرخ شدن پوست و گری و خارش از بین می رود . کسانی که ورم های درونی دارند بهتر آن است که از خوردن شیر پرهیز کنند .
زخم و قرحه :شیر زخم های ناپیدا را می شوید و پاک می کند و می پوشاند.
مفاصل :شیر عموماً با اعصاب ناجور است و برای بیماران عصب و به ویژه آن بیماری که سرد و بلغمی باشد خوب نیست .
سر :شیر بز آب بینی زکامی را بند می آورد.تندی آن را ملایم می کند. داروی زخم گلو است .شیر فراموشی خشک و غم و وسوسه را از بین می برد .
شیر برای دندان خوب نیست ، دندانها را می کاود ، می خورد ، خرد می کند و به ویژه اگر دندان انسان سرد مزاج باشد . لثه را سست می کند . بهتر آن است که بعد از شیر نوشیدن با عسل و آب انگور کهنه و سکنجبین مزمزه
کنند.
شیر برای بیماریهای سردرد و سرگیجه و کسانی که احساس صداهای غریب (طنین )می کنند خوب نیست .نباید بعد از شیر خوردن خوابید . شیر عموماً برای کسانی که ضعف سر دارند بد است .
چشم :شیر سبب تم و پرده چشم می شود .اما در چشم بدوشند برای مداوای رمد و دفع گزند مواد گرم و ناسازگار که به چشم درآیند مفید است و زبری را از بین می برد .
برای از بین بردن نقطه خونی (طرفه )مفید است و همچنین اگر شیر با سفیده تخم مرغ و روغن خام گل مخلوط کنند و بر چشم دردمند گذارند بسیار سودمند است .
اندام های تنفسی :شیر تازه دوشیده بز برای سرفه و سل و خون برآوردن خوب است .
شیر گوسفند بهتر از آنها است .در دهان گردانیدن و غرغره کردن شیر داروی خفگی ها و ذبحه صدریه و آماس زبان کوچک و لوزتین است .
برای بیمارانی که خفقان تر خونی یا بلغمی دارند خوب نیست . شیر شتر علاج برنشیت و ضعف اندام ها است .
اندام های غذا :شیر سبب بندآمدنی ها در مثانه و کبد می شود .آب پنیر در علاج یرقان مفید است .
آب پنیر زرداب سوخته را ریزش می دهد .آب پنیر مخلوط با افتیمون سودای سوخته را بیرون می راند .شیر سنگ به وجود می آورد .
شیر را آنقدر بجوشانند تا ماده آب از آن خارج شود ، شکم را بند می آورد و بهم خوردن عادت ماهانه را سر و سامان می بخشد . شیر شتر حیض را راه می اندازد .
دوغ گاوی برای بیرون دادن مراره خوب است .
با شیر دوشیده حقنه(وارد کردن مانند شیاف ،آمپول و …) کنند زخم های زهدان را علاج می نماید .شیر بز برای زخم آبدان مفید است .
شیر زیان جماع را جبران می کند و شهوت انگیز است .هر شیر و حتی شیر ترش (ماست )که تر و بادزا است آرزوی جماع را زیاد می کند .
شیر بادکن روده است .هر شیری که پرمایه باشد و به ویژه آغوز که بسیار پرمایه است قولنج را بر می انگیزاند و سنگ پدید می آورد .شیر در علاج پوسته انداختن مفید است .شیر ترش و پخته اسهال زردابی و خونریزی را بند می آورد .شیر شتر داروی بواسیر است .آماس های اطراف مقعد ، زخم های مقعد ، ورم های زهار ،زخم های زهار را اگر با شیر بیندایند درد را تسکین می دهد .
تب ها :شیر تازه دوشیده از بز برای بیماری دق مفید است . شیر ترش اگر به خوبی چربیش را بگیرند ولی چربی بماند اکثراً تب دق را قطع می کند . اما باید در حالتی باشد که با اشتها آن را بخورند .انواع شیر پرمایه ( غلیظ )اکثراً تب می شوند و تب داران باید از آن پرهیز کنند .
زهرها :کسی که سم خورده و مسموم شده است شیر بنوشد مفید است .